Historia pieniądza i banków - czyli od czego się zaczęło?

1. Historia pieniądza.

https://slideplayer.pl/slide/817904/

Pieniądz nie został przez nikogo wynaleziony, potrzeba płacenia pojawiła się, gdy zaczęła występować nadprodukcja ( sytuacja, gdzie ilość produkowanych rzeczy przewyższa możliwości konsumpcyjne danej rodziny) oraz specjalizacja zadań (podział pracy: jedni uprawiali zboże, inni hodowali bydło). To skłoniło ludzi do wymiany dóbr. Początkowo wymieniano towar za towar (barter), później używano muszli, soli, skóry, ozdób, baryłek kruszców - tzw. płacidła. Z biegiem czasu coraz chętniej posługiwano się kruszcami metali szlachetnych (złoto, srebro) oraz miedzią w formie bryłek, sztabek, które trzeba było ważyć, żeby ustalić ich wartość (pieniądz ważony). Kolejnym krokiem były bryłki stemplowane przez władców - pierwowzór monet. Z czasem monety przybrały kształt krążków o jednakowych wymiarach, a pieniądz kruszcowy przerodził się w monetarny. Był ciężki i nieporęczny, dlatego oddawano go na przechowanie posiadającym skarbce złotnikom, później bankierom. Przeświadczeniem ilości zdeponowanych monet były kwity depozytowe - noty bankowe - zwiastuny dzisiejszego papierowego pieniądza. Banknot w każdej chwili można było wymienić na złoto. W latach 1929-1933 zrezygnowano z wymiany. Tak pojawił się pieniądz papierowy, który funkcjonuje do dzisiaj. Obecnie mamy do czynienia z pieniądzem w formie: monet, banknotów, pieniądza elektronicznego i plastikowego w postaci kart płatniczych.

2.Początki bankowości.

https://en.wikipedia.org/wiki/Bank_of_Saint_George#/media/File:Palazzo_San_Georgio_Genova_W.jpg

Bank - instytucja finansowa, ciesząca się zaufaniem publicznym, która pośredniczy w obiegu pieniądza. Celem banku jest gromadzenie, przechowywanie i pożyczanie środków pieniężnych.

Pierwsze wzmianki o bankach powstały w czasach starożytnych. W Babilonie, starożytnej Grecji i Rzymie istniały tzw. domy bankowe, które pożyczały pieniądze. Za pierwszy bank uznaje się Banca di San Georgio, który powstał w 1407 r. w Genui. Początkowo zadaniem banków było rozliczanie transakcji pomiędzy kupcami, lecz z czasem zaczęły emitować banknoty i udzielać kredytów.

Pierwsze banki centralne : Bank Szwedzki (1657 r.) i Bank Anglii (1694 r.).

3.Współczesny system bankowy.
System bankowy - stanowią wszystkie banki funkcjonujące na danym obszarze (np. w państwie).

Komisja Nadzoru Finansowego

|

Narodowy Bank Polski (Bank Centralny)

|

Banki komercyjne w tym: uniwersalne i

wyspecjalizowane, banki spółdzielcze)

|

Bankowy Fundusz Gwarancyjny

Sektor bankowy : banki komercyjne i spółdzielcze.

Bank centralny:

Pełni 4 podstawowe funkcje.

Jest bankiem:

• państwa,
• wszystkich banków,
• emisyjnym,
• stabilizująco-kontrolnym. 

Zadania banku:

• emisja pieniędzy,
• nadzór nad pracą banków komercyjnych,
• prowadzenie rachunku Ministerstwa Finansów,
• regulowanie ilości pieniądza w obiegu (polityka pieniężna).

4. Ważne pojęcia:

1. Obligacje Skarbu Państwa - papiery wartościowe będące formą oprocentowanej pożyczki pieniężnej, którą Skarb Państwa zaciąga u osób, kupujących obligacje.
2.  Rezerwy obowiązkowe - pieniądze, które muszą być obowiązkowo gromadzone przez banki komercyjne.
3.  Stopa procentowa - miernik zysku, jaki osiąga się dzięki czasowej rezygnacji z korzystania z własnych zasobów finansowych i udostępnianiu kapitału innym.
4.  Operacje otwartego rynku - interwencyjne działania banku centralnego, który aby panować nad ilością pieniądza w obiegu sprzedaje lub skupuje obligacje Skarbu Państwa.